Friday, March 21, 2025

ਸਾਹਿਤ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ

ਲੋਹੜੀ

ਲੋਹੜੀ ਦਾ ਜਦ ਆਉਂਦਾ ਤਿਉਹਾਰ, ਚੇਤੇ ਕਰਾਉਂਦਾ ਸਾਡਾ ਸਭਿਆਚਾਰ। ਲੋਹੜੀ ਮਨਾਉਣ ਪਿੱਛੇ ਗੱਲਾਂ ਕਈ, ਪੋਹ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਆਏ ਬਈ। ਅਮੀਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਅੱਤ ਪਈ ਸੀ ਚੱਕੀ, ਤਾਂਹਿਓ ਲੁੱਟਣ ਲੱਗਿਆ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ। ਗਰੀਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਦਾ ਲੁੱਟਿਆ ਪੈਸਾ, ਡਾਕੂ ਵੇਖਿਆ ਨਾ ਕੋਈ ਦੁਲੇ ਜੈਸਾ। ਸੁੰਦਰ ਮੁੰਦਰੀ ਦਾ ਕਰਿਆ ਵਿਆਹ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਰੱਖੀ ਮਾੜੀ ਨਿਗਾਹ। ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਿਚਾਰਾ ਸੀ ਬੜਾ ਗਰੀਬ, ਦੁਲੇ ਨੇ …

Read More »

ਨੀਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖੜ ਗਏ……

ਮੁਗਲਾਂ ਮੂਹਰੇ ਕਦੇ ਨਾ ਈਨ ਮੰਨੀ, ਉਮਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਚਾਹੇ ਲੱਖ ਛੋਟੇ ਗੁਰ ਦਸਮੇਸ਼ ਨੇ ਤੋਰਿਆ ਪਾਉਣ ਸ਼ਹੀਦੀ, ਚਾਹੇ ਸੀ ਜ਼ਿਗਰ ਦੇ ਲੱਖ ਟੋਟੇ। ਨਾਮ ਅਜੀਤ ਸੀ ਜਿਤਨਾ ਸੀ ਔਖਾ 392 ਤੀਰਾਂ ਦੇ ਫੱਟ ਮੋਟੇ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਆ ਜਾਂਦੀ, ਉਹ ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਦੇ ਸੀ ਪੋਤੇ। ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਅਜੇ ਸੀ ਕੱਦ ਛੋਟਾ, ਪਰ ਕਿਰਦਾਰ ਸ਼ੇਰਾਂ ਤੋਂ ਸੀ …

Read More »

ਬੁਰਜ ਖਲੀਫਾ `ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਪਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰ ਬਣੇ ਐਮੀ ਵਿਰਕ

                ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਐਮੀ ਵਿਰਕ ਹੁਣ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਐਮੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮ ’83’ ‘ਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਟੀਮ ਦੇ ਲੱਕੀ ਚਾਰਮ, ਮੱਧਮ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਐਮੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉਚੀ ਇਮਾਰਤ-ਬੁਰਜ …

Read More »

ਗਜ਼ਲ

ਹਰ ਜਜ਼ਬੇ ਨੂੰ ਲਹਿਰ ਬਣਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਕਿਧਰੇ ਦਰਿਆ ਅਖਵਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕੈਦ ਕਫ਼ਸ ਦੀ ਵੀ ਛੁੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਇਥੇ, ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਵਿਸਤਾਰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖਿਆਲ ਨਾ ਢੱਲਦੇ ਐਵੇਂ ਹੀ, ਦਿਲ ਤੇ ਜਿਗਰ ਦਾ ਖੂਨ ਜਲਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਕਲਾਪਾ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦੈ ਕੋਈ ਸਾਥ ਮਿਲੇ, ਸ਼ਾਇਰ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਥ ਨਿਭਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਖਿੜਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਤੂੰ …

Read More »

ਭੇਤ

ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਫੋਟੋ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਭਰੇ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੇ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗੇ ਤੇ ਖਰੇ ਨੇ। ਉਹਦੀ ਕਲਾ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਦਾ ਕੋਈ ਭੇਤ ਨੀਂ ਕਿਵੇਂ ਲਹਿਰਾਉਂਦੇ ਵੇਖ ਹਰੇ ਭਰੇ ਖੇਤ ਨੀਂ। ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਉੱਡੇ ਪਾਣੀ ਅਸਮਾਨੀ ਚੜ੍ਹੇ ਉਤੋਂ ਬੂੰਦ ਬੂੰਦ ਪਾਣੀ ਮੀਂਹ ਬਣ ਵਰੇ। ਗਿੱਲੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਧਰਤੀ `ਤੇ ਪਈ ਰੇਤ ਨੀਂ ਉਹਦੀ ਕਲਾ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਦਾ ਕੋਈ ਭੇਤ ਨੀਂ। ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਏ ਉਹਨੇ …

Read More »

ਨਜ਼ਾਰਾ

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਦਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਆ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਆਪਣਿਆਂ ਮੈਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਭੁਲਾ ਲਿਆ। ਬੋਲਣਾ ਤਾਂ ਬੜੀ ਗੱਲ ਦੂਰ ਦੀ, ਮੈਨੂੰ ਵੇਖ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੂੰਹ ਘੁਮਾ ਲਿਆ। ਸਾਨੂੰ ਵੇਖ ਜਿਨੂੰ ਕਦੇ ਚੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਚਾਅ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੁਣ ਵੇਖ ਮੱਥੇ `ਵੱਟ ਪਾ ਲਿਆ। ਰੋਗ ਭਾਵੇਂ ਜਾਨ ਲੇਵਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਮੈਨੂੰ, ਕਿਸ ਦੀਆਂ ਦੁਆਵਾਂ ਫੇਰ ਵੀ ਬਚਾ ਲਿਆ? ਘੂਰੀ ਵੱਟ ਹੁਣ ਵੇਖਦੇ ਨੇ ਸਾਰੇ। ਹੱਕ ਹੋਵੇ …

Read More »

ਅਹਿਮੀਅਤ (ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀ)

                ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਨਿਮਾਣਾ ਸਿਹੁੰ ਦੇ ਪੋਤਰੇ ਨੇ ਹਵਾਈਆਂ ਚਲਾਉਣੀਆਂ ਸਨ। ਹਵਾਈਆਂ ਚਲਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਬੋਤਲ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।ਉਹ ਖਾਲੀ ਬੋਤਲ ਲੈਣ ਵਾਸਤੇ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲੱਗਾ।ਅੰਕਲ ਜੀ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰੇ ਖਾਲੀ ਬੋਤਲ ਹੈ? ਪੁੱਤਰ ਜੀ, ਖਾਲੀ ਬੋਤਲਾਂ ਹੈਗੀਆਂ ਸੀ, ਅਜੇ ਕੱਲ ਹੀ ਘਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਰੱਦੀ ਵਾਲੇ ਨੂੰ …

Read More »

ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਲੋਹੜੀ

                        ਇਹ ਤਿਓਹਾਰ ਪੋਹ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਦਿਨ 13 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਵੇਸੇ ਤਾਂ ਇਹ ਤਿਓਹਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਪੰਜਾਬ ਹਰਿਆਣਾ, ਦਿੱਲੀ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਗਵਾਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਸਮੇਤ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ-ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵੱਸਦੇ ਹਨ ਧੂਮ-ਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਨੂੰ ਨੂੰ ਭਗਤ …

Read More »

ਅਦੁੱਤੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ

             ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਅੰਦਰ ਉਹ ਰਹਿਬਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਦੁੱਤੀ ਹੈ, ਮਿਸਾਲੀ ਹੈ।ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਰਬੰਸ ਧਰਮ ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਅਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਖ਼ਾਤਮੇ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਕੋਈ ਛੋਟੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਰ ਕੇ ਵੀ ਕੋਈ ਗਿਲਾ ਨਹੀਂ, …

Read More »

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨੀ ਜੀਵਨ ‘ਤੇ ਝਾਤ ਪਾਉਂਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ‘ਤੀਜਾ ਪੰਜਾਬ’

ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਨਵਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖਰਾ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਹਰ ਹਫਤੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਨਵੇਂ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫਿਲਮਾਂ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।ਕਾਮੇਡੀ ਭਰਪੂਰ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਹਟ ਕੇ ਨਵੇਂ ਨਵੇਂ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਇਸੇ ਰੁਝਾਣ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੱਖਰੇ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਫ਼ਿਲਮ ‘ਤੀਜਾ ਪੰਜਾਬ’ ਵੀ ਆਗਾਮੀ 3 …

Read More »