ਕਵਿਤਾਵਾਂ

ਰਾਜਗੁਰੂ, ਸੁਖਦੇਵ, ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਦੇ ਗਏ ਸੇਧ ਜਵਾਨੀ ਨੂੰ। ਤੇਈ ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਈਏ, ਤਿੰਨਾਂ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ … ਸਮਝ ਆਈ ਜਦ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਕੇ, ਘਰ ਹੀ ਹਾਕਮ ਭਰਦਾ ਏ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਰਾਜਗੁਰੂ ਵੀ, ਇਨਕਲਾਬ ਹੀ ਕਰਦਾ ਏ। ਕਦੇ ਵੀ ਮੱਠਾ ਪੈਣ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ, ਜ਼ਜ਼੍ਹਬੇ ਉਸ ਤੁਫਾਨੀ ਨੂੰ । ਤੇਈ ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਈਏ, ਤਿੰਨਾਂ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ …

ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਚੁੱਭੀ ਨਾ ਲਾਈਂ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਾਲੇ ਦਿਨ ਨਾ ਦਿਖਾਈਂ। ਘਰਾਂ ਦੇ ਘਰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਨੇ ਰੋਲ ਦਿੱਤੇ। ਗੂੜ੍ਹੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਇਸ ਬਲਾ ਨੇ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ। ਨਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾ ਕੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨਾ ਤੁੜਾਈਂ । ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਚੁੱਭੀ ਨਾ ਲਈ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਾਲੇ ਦਿਨ ਨਾ ਦਿਖਾਈਂ। ਘੁਣ ਵਾਂਗੂੰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੈਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਖਾ ਜਾਣਾ। ਤੈਨੂੰ ਉਦੋਂ …

ਤੂੰ ਏਂ ਮੇਰਿਆਂ ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਡੋਰ ਸੱਜਣਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਬਿਨਾ ਨਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸੱਜਣਾਂ । ਚੜ੍ਹੀ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਮੈਨੂੰ ਲੋਰ ਸੱਜਣਾਂ । ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਬਿਨਾ ਨਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸੱਜਣਾਂ। ਤੂੰ ਏਂ ਖਾਬ ਤੋਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਦਾ ਰਾਹ ਸੱਜਣਾਂ । ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਰ ਸਾਹ ਸੱਜਣਾਂ । ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਏ ਲਾਲੀ, ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਨੂਰ ਸੱਜਣਾਂ । ਹੋਵੀਂ ਨਾ ਕਦੇ ਵੀ ਮੇਰੇ …

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਇੰਨਾਂ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਮੈਂ ਯਾਰੋ ਗੱਲ ਸੁਣਾਵਾਂ, ਨਾਲ਼ ਚਾਵਾਂ ਦੇ ਯਾਰਾਂ ਸੰਗ ਕੀਕਣ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਵਾਂ ! ਸੂਰਵੀਰਾਂ ਦੇ ਰੱਤ ਵਰਗਾ ਲਾਲ ਰੰਗ ਮੈਨੂੰ ਜਾਪੇ, ਪੁੱਤਰਾਂ ਬਾਝੋਂ ਸੁੰਨਮ ਸੁੰਨੇ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਦੇ ਮਾਪੇ। ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਰੰਗ ਕਿੱਧਰੇ ਵੀ ਹੁਣ ਨਾ ਯਾਰੋ ਲੱਭੇ, ਚਿੱਟਾ ਤਾਂ ਹੁਣ ਚਿੱਟੇ ਵਾਕਣ ਮੈਨੂੰ ਯਾਰੋ ਲੱਗੇ। ਹਰਾ ਰੰਗ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਵਾਲਾ ਝੂਮਣ ਨਾ ਹੁਣ ਫਸਲਾਂ, ਖੇਤਾਂ …

ਸਿਆਸੀ ਰੋਟੀਆਂ ਸੇਕਣ ਦਾ, ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੋਇਆ ਰਿਵਾਜ਼। ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਗੱਲੀਂ ਬਾਤੀਂ, ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੰਦੇ ਨੇ ਪਾਜ਼। ਜਿਹੜਾ ਜਿਆਦਾ ਚਿੱਕੜ ਸੁੱਟੇ, ਲੀਡਰ ਘੈਂਟ ਨੇ ਕਹਿੰਦੇ। ਇਸ ਕੰਮ ਵੇਲੇ ਕੋਈ ਨਾ ਪਿੱਛੇ, ਲੀਡਰ ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਰਹਿੰਦੇ। ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ, ਟਿਕਟਾਂ ਵੇਲੇ ਆਉਂਦੇ। ਚੱਕੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਸਭ ਦੇ ਪਰਦੇ, ਕਿ ਮੁਰੱਬੇ ਕਿੰਝ ਬਣਾਉਂਦੇ। ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਦਾ ਫਿਰ, ਚੱਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਦੌਰ। ਦੁੱਧ ਧੋਤਾ ਫਿਰ …

ਉਸਦੇ ਦੱਸੇ ਰਸਤੇ ਜਾਵਾਂ ਬਾਣੀ ਦੇ ਸੰਗ ਮਨ ਰੁਸ਼ਨਾਵਾਂ ਨਾਨਕ ਦੇ ਜੇ ਬੋਲ ਪੁਗਾਵਾਂ ਤਦ ਨਾਨਕ ਦਾ ਸਿੱਖ ਕਹਾਵਾਂ। ਵਹਿਮਾਂ ਭਰਮਾਂ ਨੂੰ ਜੇ ਮੈਂ ਭੁੱਲਾਂ ਤਰ ਜਾਵਣ ਫਿਰ ਮੇਰੀਆਂ ਕੁੱਲਾਂ ਨ੍ਹੇਰੇ ਜੋ ਇਸ ਜੱਗ ਕਰੇ ਨੇ ਬਾਣੀ ਦੇ ਸੰਗ ਦੂਰ ਭਜਾਵਾਂ। ਤਦ ਨਾਨਕ ਦਾ…. ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖਾਂ ਰੱਬ ਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕਾਂ ਬਾਕੀ ਸਭ ਨੂੰ ਝੂਠ ਅਡੰਬਰ ਭੁੱਲ ਕੇ ਸਾਰੇ …

ਸਭ ਪਾਸੇ ਅੱਜ ਰੰਗ ਨੇ ਬਿਖਰੇ, ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਨਿੱਤਰੇ। ਨੀਲੇ, ਪੀਲੇ, ਲਾਲ, ਗੁਲਾਬੀ, ਕਈਆਂ ਦੇ ਹੱਥ ਰੰਗ ਉਨਾਬੀ। ਭੱਜਣ ਬੱਚੇ ਮਾਰ ਪਿਚਕਾਰੀ, ਬਚਣੇ ਦੀ ਕਈ ਕਰਨ ਤਿਆਰੀ। ਰਾਧੇ ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਰਾਸ ਰਚਾਇਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਿਲ ਗੁਣ ਹੈ ਗਾਇਆ। ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਸਭ ਸੱਜਣ ਬੇਲੀ, ਫੁੱਲਾਂ ਸੰਗ ਕਈਆਂ ਨੇ ਖੇਡੀ ਹੋਲੀ। ਇਹੋ ਪਿਆਰ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ‘ਫ਼ਕੀਰਾ’, ਜੋ ਮਿਲਵਰਤਣ ਦਾ …

ਆਓ! ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰੀਏ ਕੁਦਰਤੀ ਨਜ਼ਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਭਰੀਏ, ਆਓ ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰੀਏ………. ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਸਾਜ਼ ਤੇ ਹਵਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਾਲਾ ਕੁਦਰਤੀ ਗੀਤ ਸੁਣੀਏ, ਫਿਜ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿਲਰੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤਰਾਨੇ ਦਾ ਕੁੱਝ ਤਾਂ ਖਿਆਲ ਕਰੀਏ,…… ਆਓ ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰੀਏ…….. ਕਾਂ, ਚਿੜੀ, ਮੋਰ, ਘੁੱਗੀ, ਬੁਲਬੁਲ ਤੇ ਗਟਾਰਾਂ ਦਾ ਰਾਗ ਸੁਣੀਏ, ਕਾਟੋ ਦੀਆਂ ਮਸਤੀਆਂ, ਰੁੱਡ `ਚੋਂ, ਨਿਕਲੇ ਚੂਹੇ …

ਕਦੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਜੀਬ ਬੁਝਾਰਤ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਮਰਦੇ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ `ਚੋਂ ਕੱਢ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਦੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ, ਗਮੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦੇਵੇ। ਅਰਸ਼ੋਂ ਸੁੱਟ ਕੇ ਫਰਸ਼ਾਂ `ਤੇ ਬਿਠਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਦੇ ਭਿਖਾਰੀ ਨੂੰ ਰਾਜਾ ਬਣਾ ਦੇਵੇ, ਰਾਜੇ ਕੋਲੋਂ ਕਦੇ ਭੀਖ ਮੰਗਵਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸੁਖਬੀਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਿਆ ਨਾ, ਊਠ `ਤੇ ਬੈਠਿਆਂ ਵੀ ਕੁੱਤੇ ਕੋਲੋਂ ਵਢਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਖੁਰਮਣੀਆਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ।

ਜੀਅ ਚਾਹਵੇ ਪੰਛੀ ਹੋ ਜਾਵਾਂ, ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੇਸੋਂ ਉਡਾਰੀ ਲਾਵਾਂ, ਮਾਂ ਦੀ ਬੁੱਕਲ ਦਾ ਨਿੱਘ ਪਾਵਾਂ। ਜੀਅ ਚਾਹਵੇ ਪੰਛੀ ਹੋ ਜਾਵਾਂ, ਜਾ ਕੇ ਬਾਪ ਨਾਲ ਲਾਡ ਲਡਾਵਾਂ, ਸਿਰ ਤੇ ਉਹੀ ਹੱਥ ਧਰਾਵਾਂ। ਜੀਅ ਚਾਹਵੇ ਪੰਛੀ ਹੋ ਜਾਵਾਂ, ਵੀਰਿਆਂ ਲਈ ਕਰਾਂ ਦੁਆਵਾਂ, ਭਾਬੀਆਂ ਦੀਆਂ ਵੀ ਪੱਕੀਆਂ ਖਾਵਾਂ। ਜੀਅ ਚਾਹਵੇ ਪੰਛੀ ਹੋ ਜਾਵਾਂ, ਮੁੜ ਵਤਨ ਨੂੰ ਫੇਰਾ ਪਾਵਾਂ, ਫੇਰ ਕਦੇ ਪ੍ਰਦੇਸ ਨਾ ਆਵਾਂ। …