ਸਾਹਿਤ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ

ਬਾਲ ਕਹਾਣੀ  ਲੇਖਕ: ਡਾ. ਸਾਧੂ ਰਾਮ ਲੰਗੇਆਣਾ 9878117285       ਬੱਚਿਓ, ਇੱਕ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਾਥੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਜੰਗਲ ਦੇ ਛਿਪਦੇ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਝੁੰਡ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਹੀ ਘੁਮੰਡੀ ਹਾਥੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਆਪਣੇ ਬਾਕੀ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਘੱਟ ਹੀ ਰੱਚਕ ਬੈਠਦੀ ਸੀ।ਇੱਕ ਜੰਗਲੀ ਚੂਹੇ ਨੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਨੇੜੇ ਹੀ ਨਿਵਾਸ ਕਰ ਲਿਆ। ਜਿਉਂ ਹੀ …

ਬਾਬੂ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ  ਖਮਾਣੋਂ (ਫਤਹਿਗੜ ਸਾਹਿਬ) ਮਾਤਾ ਗੁਜਰ ਕੌਰ ਜੀ ਨੇ ਸਰਸਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਵਿੱਚ ਘਮਸਾਣ ਦਾ ਯੁੱਧ ਦੇਖ ਲਿਆ ਸੀ। ਤੁਰਕਾਂ ਦੇ ਅੱਲਾ ਹੂ ਅਕਬਰ, ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਿਆਂ ਦੀ ਫੌਜ ਦੇ ਜੈ ਦੇਵਾ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਅਤੇ ਸਿੰਘਾਂ ਦੇ ਜੈਕਾਰੇ ਸੁਣ ਲਏ ਸਨ। ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਖੜਕਦੀ ਤਲਵਾਰ ਦੀ ਟੁਣਕਾਰ ਅਤੇ ਕਾੜ-ਕਾੜ ਕੜਕਦੀ ਗੋਲੀ ਦੀ ਗੁੰਜਾਰ ਸੁਣ ਲਈ ਸੀ। …

ਬਾਪੂ ਜੱਸੋਵਾਲ ਨੂੰ ਸਰਧਾਂਜ਼ਲੀ ਤਰਸੇਮ ਮਹਿਤੋ, ਪਿੰਡ- ਬਈਏਵਾਲ (ਸੰਗਰੂਰ)       ਸਾਡੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੇ ਵਿਰਸੇ ਦੇ ਬਾਬਾ ਬੋਹੜ, ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਦੂਤ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਜਗਤ ਦੀ ਤ੍ਰਿਵੈਣੀ ਤੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਸ. ਜਗਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੱਸੋਵਾਲ।ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬਾਪੂ ਜੀ ਜਾਂ ਬਾਪੂ ਜੱਸੋਵਾਲ ਆਖ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸਨ।ਉਹ ਚੰਦਰੀ 22 ਤਰੀਕ ਦਿਨ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਸਵੇਰੇ ਤਕਰੀਬਨ ਪੌਣੇ ਕੁੁ ਨੌਂ ਵਜੇਂ ਆਪਣੀ …

28 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਦੋ ਰਾਇ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਜਦੋਂ-ਜਦੋਂ ਵੀ ਦਸਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਦੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਜੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੇ ਫ਼ਤਹਿ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਦੋਂ-ਉਦੋਂ ਹੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਫ਼ਰੇਬੀ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਮੱਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਲਗੀਧਰ ਪਿਤਾ ਦੀ ਚਾਕਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗੰਗੂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀ ਨਮਕ-ਹਰਾਮੀ …

14ਵੀਂ ਬਰਸੀ ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੇਖ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ (ਇੰਜ਼ੀ:)  ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ 25 ਦਸੰਬਰ 2001 ਨੂੰ ਇਸ ਫਾਨੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ ਉਘੇ ਸੁੰਤਤਰਤਾ ਸੰਗਰਾਮੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ ਤੇ ਸਪਤਾਹਿਕ ‘ਦਲੇਰ ਖਾਲਸਾ’ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਸ: ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਵੀਰ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਫਰਵਰੀ 1905 ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਈਸ਼ਰ ਕੌਰ ਤੇ ਸ: ਗੁਰਮੁੱਖ ਸਿੰਘ ਭਾਟੀਆ ਦੇ ਘਰ ਗਲੀ ਘੜਿਆਲਿਆਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਮੱਧ ਵਰਗੀ …

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 14 ਦਸੰਬਰ 2014 ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਓ, ਅੱਜ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਸ ਲਈ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਘੱਟ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸੇਵਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਾਂ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਗੱਲ ਸੁਣਦਾ ਆਇਆ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ” ਮਨ …

ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਕੈਂਥ ਬਠਿੰਡਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ  ਵਿੱਚ ਸਰਦੀ ਦਾ ਮੌਸ਼ਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਦੇਸ਼ੀ ਗੀਜ਼ਰ ਜਿਸ ਨੂੰ  ਪਾਥੀ ਗੀਜ਼ਰ ਵੀਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਕਾਫ਼ੀ  ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਹੋਣ ਲੱਗਾ ਹੈ।ਇਹ ਦੇਸ਼ੀ ਜੁਗਾੜ ਕਰਕੇ ਬਣਾਏ ਗੀਜ਼ਰ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ੀ ਗੀਜ਼ਰਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਰਾਏ ਕੇ ਕਲਾਂ ਦੇ ਮਿਸਤਰੀ ਸੁਖਪਾਲ  ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ …

76ਵੀਂ ਬਰਸੀ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਾ. ਰਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਰਵੀ                   ਆਪਣੇ ਵਿਲੱਖਣ ਯੋਗਦਾਨ ਸਦਕਾ ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਦਾ ਨਾਂਅ ਪੰਜਾਬੀ ਜਗਤ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਸ਼ਿਰੋਮਣੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਦਵਾਨ ਕੋਸ਼ਕਾਰ, ਟੀਕਾਕਾਰ, ਛੰਦ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾਕਾਰ ਦਾ ਜਨਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਨਕੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਹਰਿ …

ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਿਪੋਰਟ – ਪ੍ਰੋ: ਸੁਦੀਪ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਸਾਲ ਦਾ ਇਹ ਸਮਾਂ ਯੁਵਕ ਮੇਲਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਦੇ ਜੌਹਰ ਵਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਇਹ ਓਹੀ ਮੰਚ ਹਨ ਜਿੱਥੋਂ ਅਮਰਿੰਦਰ ਗਿੱਲ ਅਤੇ ਕਪਿਲ ਸ਼ਰਮਾ ਵਾਂਗ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਕਲਾਕਾਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਟੇਜ ਉੱਤੇ ਚਮਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਅੱਜ ਸਾਰੇ ਜਗ ਵਿੱਚ …

ਇਕ ਮਹਾਰਾਜਾ, ਦੋ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜੇ, ਦੋ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਤੇ ਦੋ ਬਰਸੀਆਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਦਾ ਰੋਜ਼ਨਾਮਚਾ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਕਨ੍ਹਈਆ ਲਾਲ, ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ ਅਤੇ 100 ਹੋਰਨਾਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਸਹਿਤ ‘ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਆਫ਼ ਸਿੱਖਿਇਜ਼ਮ’ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਸਿੰਘ ਵੀ ਦੇ ਚੁਕੇ ਹਨ 2 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ੇਰੇ-ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜੇ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਸਪੈਸ਼ਲ ਰਿਪੋਰਟ ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੋਛੜ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਪੰਜਾਬ …